Lansiodd Bawso ei adroddiad ar briodas dan orfod a thrais ar sail anrhydedd ar 19 Hydref 2023. Daeth nifer dda i’r digwyddiad ym mhrifysgol De Cymru, campws Caerdydd. Lansiwyd yr adroddiad gan Jane Hutt, y Gweinidog dros Gyfiawnder Cymdeithasol a phrif chwip Llywodraeth Cymru.
Cafwyd cyflwyniadau craff gan Johanna Robinson, cynghorydd cenedlaethol VAWDASV ar , Llywodraeth Cymru, Dr
Joanne Hopkins o Iechyd Cyhoeddus Cymru/ACES a Dr Sarah Wallce, darlithydd, Prifysgol De Cymru a chyd-gadeirydd, rhwydwaith ymchwil VAWDASV Cymru.
Isod, darganfyddwch ddatganiad gan y gweinidog a Phrif Swyddog Gweithredol Bawso a dolen i'r adroddiad cryno.
“Rwy’n croesawu’r adroddiad hwn ar briodas dan orfod yng Nghymru. Mae'n cyd-fynd ag uchelgeisiau strategaeth Trais yn Erbyn Menywod, Cam-drin Domestig a Thrais Rhywiol Cymru Llywodraeth Cymru. Cymeradwyaf yn arbennig y dystiolaeth a’r astudiaethau achos a roddwyd gan oroeswyr a staff arbenigol rheng flaen yn yr adroddiad, sy’n ein helpu i ddeall y math llechwraidd ac erchyll hwn o gam-drin yn well.
Mae’r materion hyn yn ychwanegu at y rhwystrau diangen i geisio diogelwch yng Nghymru sy’n gwbl groes i’n gweledigaeth i fod yn Genedl Noddfa. Felly, yma yng Nghymru, rydym yn ceisio gwneud yr hyn a allwn i gefnogi'r goroeswyr hyn.
Cefais fy nharo hefyd gan y negeseuon clir yn yr adroddiad am yr angen i weithio gyda chyflawnwyr, i’w dal yn gyfrifol am eu gweithredoedd a sicrhau bod euogfarnau yn adlewyrchu’r drosedd a gyflawnwyd, ond hefyd i gefnogi unigolion i newid eu hymddygiad ac atal cam-drin rhag gwaethygu.
Mae’r argymhellion hyn yn adlewyrchu ein huchelgais ehangach i gynyddu’r ffocws ar atal a chyflawni tra’n parhau i gefnogi dioddefwyr a goroeswyr yn llawn.”
– Jane Hutt, y Gweinidog dros Gyfiawnder Cymdeithasol a Phrif Chwip, Llywodraeth Cymru


“Mae priodas dan orfod yn groes aruthrol i hawliau menywod a hawliau dynol sydd wedi parhau ers cenedlaethau. Mae’n parhau anghyfartaledd rhywedd, yn tanseilio ymreolaeth bersonol, ac yn gyrru cylchoedd tlodi a thrais. Yn Bawso ein nod yw herio normau diwylliannol, cryfhau deddfwriaeth a darparu cymorth i ddileu’r arfer ffiaidd hwn.”
“Mae priodas dan orfod yn cadwyno breuddwydion, yn mygu lleisiau ac yn chwalu bywydau. Gadewch i ni dorri'r cadwyni hyn o orfodaeth a diogelu'r hawl i ddewis. ”
– Tina Fahm, Prif Weithredwr Bawso